Kuchnia Malezyjska | Jedzenie w Malezji
Jeśli jest jedna rzecz, co do której wszyscy Malezyjczycy mogą się zgodzić, to prawdopodobnie jest to ich wspólna pasja do jedzenia. Bez względu na pochodzenie etniczne, język i religię, są oni zapalonymi smakoszami i pierwsza rzecz, o której myślą zaraz po przebudzeniu to właśnie jedzenie. Malezja jest domem dla jednej z najsmaczniejszych i najintensywniej przyprawionych kuchni na ziemi. Kuchnia malezyjska, zakorzeniona w bogatej kulturze przypraw Azji Południowo-Wschodniej, czerpała wielką inspirację z sąsiedniego Singapuru i Tajlandii, jednocześnie przyjmując smaki i style gotowania na przestrzeni wieków z kuchni chińskiej, indyjskiej, malajskiej i portugalskiej.
Jeśli wybierasz się do Malezji, poza świetnymi atrakcjami turystycznymi czeka Cię prawdziwa kulinarna gratka. Możemy szczerze powiedzieć, że ze wszystkich miejsc na świecie, do których podróżowaliśmy, zajmuje ona bardzo wysokie miejsce w naszych żołądkach ze względu na wyjątkowo smaczne i aromatyczne dania. Każdy posiłek zawiera w sobie kawałek historii i kultury tego zróżnicowanego i kolorowego kraju. Całe wieki handlu morskiego, kolonizacji i imigracji odbiło swoje piętno w kulinarnej formie, która jest tak rozmaita, że musielibyśmy nie przestawać przeżuwać przez bite miesiące aby poznać ją całą.
Historia kuchni malezyjskiej – Tygiel kulinarny
Znajdująca się w centrum Azji Południowo-Wschodniej. Malezja od dawna odgrywa kluczową rolę w morskim handlu przyprawami. Kiedyś w słynnym porcie Malakka kupcy z Chin, Indii i krajów arabskich wymieniali tutaj cenne towary m.in. goździki, gałkę muszkatołową czy pieprz.
To wielokulturowy tygiel wielu narodów i kultur. Bogate zasoby naturalne tego kraju, ciepły klimat tropikalny i przewaga geograficzna przyciągnęły wielu wczesnych osadników z większości starożytnej Azji, zrodziły imperia żeglarskie, które obejmowały Archipelag Malajski, a później sprowadziły kolonistów portugalskich, holenderskich i brytyjskich. Ostatecznie Malezja uzyskała niepodległość w 1957 roku.
Ze złożoną i zawiłą historią, dzisiejsza kuchnia malajska czerpie wpływy z wielu kultur i regionów, ponieważ handlarze i rzemieślnicy przemierzali często uczęszczany szlak handlowy prowadzący przez cieśninę Malakka. Mówi się, że arabscy kupcy i indyjscy muzułmanie sprowadzili makaron na Półwysep Malajski i Indonezję już w XIII wieku. Chińczycy założyli centra handlowe wzdłuż zachodniego wybrzeża, aby stworzyć miejsce spotkań chińskich, portugalskich, holenderskich i brytyjskich kupców. Handlarze przedstawiali i zachwalali swoje tradycje kulinarne i składniki.
Arabscy kupcy przywieźli przyprawy z Bliskiego Wschodu, europejscy i brytyjscy podróżnicy przywieźli produkty takie jak orzeszki ziemne, ananasy, awokado, pomidory, dynie i dynie. Podczas pobytu na Półwyspie Malajskim Chińczycy rozwinęli charakterystyczną kuchnię znaną jako „Nonya”, powstałą z połączenia chińskich przepisów i technik przyrządzania potraw w woku z przyprawami i składnikami używanymi przez lokalną społeczność malajską. Dania są pikantne, aromatyczne i mocno doprawione ziołami.
Jedzenie w Malezji – czego się spodziewać?
Tamtejsza kuchnia zapożycza wpływy kulinarne z wielu różnych źródeł, co czasami sprawia, że to, co uważa się za „lokalne” lub „malezyjskie”, jest przedmiotem gorących sporów.
Obecnie Malezyjczycy są oficjalnie podzieleni na cztery główne grupy, a mianowicie Malajów, Chińczyków, Hindusów i rdzennych Orang Asli, z mnóstwem subkulturowych grup etnicznych. Każdy przynosi do stołu swoje własne, niepowtarzalne smaki, które składają się na kuchnię Malezji. Odziedziczone, zaadaptowane i wyewoluowane z wielu tradycji. Typowe metody przyrządzania pożywienia obejmują smażenie, gotowanie (również na parze), duszenie i przyrządzanie curry; ale każda kultura ma swoje własne iteracje, składniki i melanż smaków. Tutaj możesz skosztować tradycyjnego Nasi Lemak na śniadanie, zjeść chiński lunch ugotowany metodą stir-fry, a następnie odpocząć przy indyjskiej herbacie Teh Tarik.
Podstawowa technika gotowania zawiera przygotowanie jednego mokrego i jednego suchego zestawu składników potrzebnego do nadania smaku potrawie. Kluczowe składniki wchodzące do mokrego zestawu to szalotka, imbir, czosnek, świeże papryczki chili i świeża kurkuma, które są ucierane w moździerzu tradycyjną metodą. Technika ta polega na dokładnym zmieszaniu składników, a następnie na smażeniu zanim dodane zostaną suche składniki tj. nasiona kolendry, kumin, anyż, goździki, cynamon czy kardamon. Ryż jest zawsze podstawą posiłku. Może być ugotowany na parze lub smażony. Występuje również jako ketupat, czyli ugotowany na parze w koszyczku z liści palmowych lub lemang, ugotowany na węglu drzewnym w bambusowej tubie. Kiedykolwiek ryż jest serwowany, towarzyszy mu rybne curry lub takie z owoców morza, mięso, drób, kilka rodzajów warzyw, a także ostre sosy sambal. Krótko mówiąc, eksplozja smaków w różnych postaciach. To zaledwie podstawa podstaw kuchni, która jak wiadomo, zawiera w sobie potężne wpływy chińskie, indyjskie i arabskie. Prawdziwa bomba smakowa dla fanów wyśmienitej i zróżnicowanej kuchni.
Etykieta przy stole – Jak jeść z Malezyjczykami?
Podobnie jak w Indonezji, w Malezji używa się kombinacji łyżki trzymanej w prawej ręce i widelca, służącego do nakładania pożywienia na łyżkę. Czasami używa się też noża, ale większość potraw w zasadzie nie wymaga jego użycia. Wychodząc na miasto z lokalnymi kompanami, pamiętajmy, że to kraj muzułmański i nie spożywa się tutaj wieprzowiny. Może się zdarzyć, że restauracja będzie serwowała dania, ale bez sztućców, a kelner postawi przed Tobą miseczkę wody z limonką. To oznacza, że tego dnia jemy w tradycyjnym stylu i będziemy używać jedynie palców, tylko i wyłącznie prawej ręki. Lewa ręka nie bierze aktywnego udziału w żadnej aktywności, podawanie czegokolwiek bądź dotykanie drugiej osoby jest surowo zabronione. Zależnie, w objęciach której grupy etnicznej się znajdziesz obowiązują cię pewnie zasady, który trzeba przestrzegać. Czy są to Malajowie, Chińczycy czy Hindusi, mają oni różniące się od siebie zasady kulinarnej gry. Warto się z nimi zapoznać zanim popełnimy gafę już na początku znajomości.
Najpopularniejsze dania kuchni malezyjskiej
Nasi Lemak
Najbardziej klasyczna potrawa Malezji i ukochana przez wszystkich Malezyjczyków, serwowana głównie w porze śniadaniowej. To coś, czego zdecydowanie musisz spróbować będąc tutaj! Istnieje wiele różnych odmian, jednak podstawą dania jest ryż gotowany w mleku kokosowym z dodatkiem liści pandanu, polany ostrym sosem sambal, jajko, kawałek kurczaka, smażone orzeszki ziemne czy małe suszone rybki ikan bilis.
Zamawiając to danie, w różnych miejscach w Malezji, można zaobserwować zasadnicze różnice w dodatkach, jednak ryż, orzeszki ziemne i ostry sos to nienaruszalna baza. Całość jest najczęściej zawijana w liść bananowca. Nasi Lemak dosłownie znaczy „Tłusty ryż” jednak w tym przypadku chodzi o jego bogactwo. Jest tak popularny, że można go zjeść o każdej porze dnia i nocy. Wyjazd do Malezji bez Nasi Lemak nie będzie kompletnym doświadczeniem 🙂
Assam Laksa
Tradycyjna zupa rybna z makaronem. Jest to jedna z wielu odmian laksy, popularnej zupy z rozpowszechnionej w całej Azji Południowo-Wschodniej. Ma wyraźnie pikantny smak, który przypisuje się tamaryndowcowi, kwaśnemu składnikowi hojnie używanemu do przyprawiania potrawy. W przeciwieństwie do popularniejszej laksy curry, która jest bogata i kremowa, ta odmiana jest kwaśna i ostra w smaku. Oprócz środka zakwaszającego, jest zwykle przygotowywana z rozdrobnionej makreli i drobno pokrojonych warzyw, takich jak ogórek, cebula, czerwone chili, ananas, liście mięty i imbir.
Zwykle podaje się ją z grubym lub cienkim makaronem ryżowym i posypuje słodką pastą krewetkową zwaną otak udang. Jest to popularna potrawa w mieście Penang (Georgetown) wywodząca się z unikalnej kuchni Peranakan. Dla fanów intensywnegi i kwaśnego posmaku pozycja obowiązkowa!
Roti Canai
Placki Roti, przyrządzane na bazie pszenicy to potrawa, która przywędrowała wraz z Tamilami pochodzącymi z południowych Indii, jednak Roti Canai to receptura typowo lokalna. Nie znajdziesz jej nigdzie indziej na subkontynencie południowo-azjatyckim. Pieczone są z pszenicznej mąki, podobnej do tej używanej do pieczenia ciast, a także wody i oleju lub klarowanego masła. Ciasto zagniata się trzykrotnie i pozostawia do wyrośnięcia. Następnie kula odstanego ciasta jest uderzana w dobrze naolejoną powierzchnię i rozciągana, aż stanie się cienka i przezroczysta. Najlepsi szefowie kuchni podrzucają ciasto w powietrze, jak przy przygotowywaniu pizzy, aby je rozciągnąć. Niezależnie od zastosowanej metody, proces ten powtarza się kilka razy, zanim ciasto zostanie złożone w kwadrat lub w okrąg, przechwytując pęcherzyki powietrza między warstwami. Następnie są szybko smażone na patelni, aż zewnętrzna warstwa będzie chrupiąca, a wewnętrzna bardziej wilgotna i ciągnąca. Klasyczny roti canai jest spożywany na świeżo po usmażeniu, najczęściej z dalem z soczewicy lub innymi sosami curry z zawartością mięsa lub ryb..
Artykuły, które również mogą Cię zainteresować:
Lok-Lok
Lok Lok jest jednym z najbardziej wyjątkowych styli stołowania się, który musi poznać każdy odwiedzający. W całym kraju najlepszymi miejscami do poznania Lok Lok są nocne targi Pasar Malam. Trzeba mieć pojemny żołądek do tego ulicznego street foodu z racji mnogości opcji do wyboru, a chciałoby się spróbować wszystkiego! Przedmioty są sprzedawane na patyczkach przypominających satay, oznaczonych kolorami, które mają określoną cenę. Następnie zanurzasz we wrzącym garnku przy stoliku i zajadasz do woli!
Rodzaje opcji do wyboru obejmują szeroką gamę smakołyków, jakie można sobie wyobrazić, takie jak małże, jelita wieprzowe, wątróbki, kiełbaski, kulki rybne, klopsiki, kalmary, krewetki, warzywa, grzyby czy pierożki wonton. Sekretem większości straganów lok lok są sosy, których może być nawet osiem. Od sosu chilli po unikalne mieszanki pikantnego sosu z suszonych krewetek i sosu sambal belacan.
Curry Laksa
Kultowa zupa z makaronem ryżowym na bazie mleka kokosowego. Niezwykle bogaty, aromatyczny bulion o złożonym smaku, pełen wszystkich niezbędnych klasyków. Podstawą tego kremowego dania jest pasta curry i mleko kokosowe, które tworzą niezwykły słodko-pikantny sos. Chociaż bardzo podobny do curry to zwykle znacznie rzadszy, ale nadal posiada mocny i bogaty smak. Tradycyjnie do laksy używa się cienkiego makaronu ryżowego, który często kroi się na mniejsze kawałki, aby ułatwić konsumpcję. Inne składniki to tofu, krewetki i ciastka rybne.
Najbardziej tradycyjne wersje laksy zawierają również bardzo nietypowy składnik – sercówki, słonowodne małże, które zwykle podaje się na surowo. Przed podaniem danie doprawia się odrobiną tradycyjnego sosu chili i posiekanymi liśćmi kolendry. Nawet legendarny szef kuchni Anthony Bourdain, wychwalał ją jako jedną z najlepszych potraw, jakie kiedykolwiek szamał. Sprawdźcie koniecznie przepis na Laksę na naszym blogu!
Nasi Kandar
To popularne danie o indyjskich korzeniach, pochodzące z miasta Penang. Nasi Kandar występuje w wielu różnych odmianach, jednak wspólną cechą jest mieszanka ryżu z kilkoma rodzajami curry w stylu kuchni indyjskiej, zwykle z kurczaka lub wołowiny, a także z okry lub bakłażana. W większych restauracjach można wybrać nawet 40 lub 50 różnych dań, które można dodać do ryżu.
Przechadzając się ulicami Penang wieczorną porą, można dostrzec spore kolejki osób wyczekujących na swoją porcję tego super aromatycznego dania. Możemy powiedzieć sprzedawcy jakie sosy sobie życzymy i z jakimi dodatkami, jednak my preferujemy opcję banjir, czyli powódź. Dostajemy wtedy kreatywną mieszankę wszystkiego, a oznacza tylko jedno – eksplozję smaków! Aby wyciągnąć jak najlepsze doświadczenie z Nasi Kandar, sugerujemy odłożyć na bok sztućce i jeść rękami, tak jak robi się to w niektórych restauracjach. Tego trzeba spróbować podczas wycieczki do Malezji!
Hokkien Mee
Pochodzący z chińskiej prowincji Fujian, ten żółty, gęsty makaron jajeczny jest popularny wśród wszystkich malezyjskich grup etnicznych. Nadali swojemu daniu nazwę Hokkien mee, którego składniki i przygotowanie znacznie się różni w zależności od miejsca, w którym go skosztujesz. Jeśli jesteś na wyspie Penang, Hokkien mee to wyjątkowo zupa krewetkowa.
Zarówno gruby żółty makaron mee, jak i cienki ryżowy podawane są razem w pikantnym bulionie, w którym suszone krewetki nakreślają unikalny smak. Zupa jest zwykle zwieńczona krewetkami, kiełkami fasoli i smażoną cebulą z opcjonalnym sambalem.
Hokkien Mee w stylu Kuala Lumpur to szeroki żółty makaron zmieszany z plastrami wieprzowiny, kalmarów i dymki, wszystko smażone w słodkim ciemnym sosie sojowym. Pamiętaj aby skosztować tego dania w każdym miejscu w Malezji, które uda Ci się odwiedzić, bo za każdym razem smakuje inaczej.
Char Koay Teow
Sławny lokalny kucharz i celebryta Norman Musa zapytany bez jakiego dania nie może sobie wyobrazić kuchni malezyjskiej, to właśnie Char Koay Teow. Kolejna potrawa, za którą należy podziękować chińskim imigrantom. Zrobiony z płaskiego makaronu ryżowego – jest jednym z najpopularniejszych dań w Azji Południowo-Wschodniej.
Makaron smaży się ze smalcem wieprzowym, ciemnym i jasnym sosem sojowym, chili, małżami bez łusek, kiełkami fasoli, szczypiorkiem chińskim, czasem z krewetką i jajkiem. Nieodzownym elementem potrawy jest dobry wok, ponieważ smak nadawany podczas przyrządzania potrawy na woku przy użyciu wysokiej temperatury to coś fantastycznego. Danie można znaleźć w wielu ulicznych garkuchniach w Malezji nazywanych jako Hawker Stalls.
Otak Otak
Otak-otak tłumaczy się doswłownie jako „mózg” w języku malajskim – ale w rzeczywistosci chodzi o jego wygląd, a nie smak czy użyte składniki. W słonecznej Malezji, Indonezji czy Singapurze otak-otak to danie bardzo lubiane przez mieszkańców. Gdy raz skosztujesz, zakochasz się w smaku tego wyjątkowego ciasta rybnego.
Ta mieszanka zmielonej ryby, przypraw i pokrojonej w kostkę cebuli jest luźno zawijana w liść bananowca i grillowana na węglu drzewnym, aż różowawa zawartość stanie się ciepła, a liście lekko zwęglone. Podczas grillowania można wyczuć jego aromat z kilometra!
Jedyny właściwy sposób na zjedzenie tego przysmaku to prosto z liścia!
Murtabak
Pochodzący z krajów arabskich, smażony omlet w cieście naleśnikowym nadziewany mielonym mięsem i cebulą i maczany w aromatycznym sosie, który polecamy tylko największym głodomorom! Idealny murtabak jest przygotowywany jest z solidnej ilości mielonego mięsa, dzięki czemu jego mięsny smak wyczuwalny jest już przy pierwszym kęsie. Sławne street-foodowe danie dostępne w straganach i garkuchniach na każdym rogu, zarówno w Malezji jak i Indonezji. Liczne kombinacje smakowe, zarówno słone jak i słodkie są owocem ludzkiej kreatywności, więc najlepiej przed zamówieniem zapytać się o skład nadzienia. A lista składników jest nieskończona!
Rojak
Sałatka owocowa z mieszanką smaków i konsystencji jak żadna inna. Jest słodka, słona, ostra, miękka i chrupiąca. Rojak to słowo oznaczające „mieszaninę”. Jest to sałatka owocowa spotykana w kilku krajach Azji Południowo – Wschodniej tj. Malezja, Indonezja czy Singapur. Połączenie owoców z ciemnym sosem i prażonymi orzeszkami. Do sałatki dodaje się dowolne owoce, ale najlepiej te chrupiące, kwaśne, słodko-kwaśne – takie jak ananas, jabłko, fasolka szparagowa, meksykańska rzepa, różane jabłko jambu i zielone mango – dobrze komponują się z sosem rojak.
Sos jest główną atrakcją tej sałatki, więc co tak naprawdę się w nim znajduje? Ciemny lepki sos to wyjątkowa mieszanka słodkiego sosu hoisin, pasty krewetkowej, chilli, sosu sojowego, cukru, czasem soku z tamaryndowca i prażonego belachan (pasta z krewetek w proszku). Jeśli szukasz smaku umami, to znajdziesz go na pewno w tym rozsławionym lokalnym deserze.
Pisang Goreng
Najprostszy i najsmaczniejszy lokalny deser to oczywiście banan smażony w głębokim tłuszczu. Obecny na kulinarnej mapie Azji Południowo – Wschodniej od dawien dawna. Przyrządza się go na wiele różnych sposobów m.in z czekoladowym syropem, posypane cukirem pudrem, cukrem cynamonowym, serem, dżemem, słodkim mlekiem skondensowanym czy z lodami. Jedna z najpopularniejszych przekąsek dobra na każdą okazję.
SUP TORPEDO
Kluczowym składnikiem tej zupy jest penis byka. Podawana na straganach i restauracjach typu mamak, zupa jest przygotowywana z posiekanych kawałków penisa gotowanych w bulionie z szalotki, czosnku, imbiru i innych przypraw. Niektórzy szefowie kuchni wrzucają do miksu również bycze jądra. Nie jest zaskoczeniem, że uważa się tę zupę za naturalną Viagrę dla mężczyzn. Sam Gordon Ramsay zjawił się w Kuala Lumpur aby spróbować tej niecodziennej zupy.