
Japonia - Kraj, który musisz odwiedzić chociaż raz w życiu
Japonia to kraj pełen fascynujących atrakcji, smaków i doświadczeń czekających na każdym kroku! Wyrastające jak grzyby po deszczu drapacze chmur i gwarne ulice Tokio przeplatają się z zabytkowymi świątyniami Kioto, spokojnymi ogrodami japońskimi oraz malowniczymi krajobrazami gór Alp Japońskich i wulkanów, jak majestatyczny Fudżi. Decydując się na wycieczkę do Japonii, nie musisz wybierać między dynamiczną metropolią, duchową atmosferą dawnych stolic, majestatycznych zamków czy urokami przyrody i gorących źródeł – wystarczy dobrze zaplanowany program podróży, który połączy to wszystko w jedną niezapomnianą przygodę. Będzie to z pewnością niezwykle apetyczna podróż, z racji, że Japonia to również ojczyzna jednej z najlepszych i najciekawszych kuchni na świecie! Gotowi na podróż życia?

Dlaczego Japonia?
Japonia to kraina unikatowa i odmienna na wielu płaszczyznach. To właśnie ta odmienność jest największym wabikiem dla turystów przyjeżdżających z całego świata do Kraju Kwitnącej Wiśni. Z jednej strony całkowicie nieznana kultura i zwyczaje, a z drugiej mnóstwo symboli, które przewijały się w naszym życiu od lat 90-tych. Któż z nas nie kojarzy takich nazw jak Nintendo, Playstation, Godzilla, Anime, Hello Kitty czy powszechnie znanych marek sprzętu elektronicznego czy samochodów? Japonia jest obecna w naszych domach dłużej niż nam się wydaje 🙂
Z jednej strony technologiczna potęga z futurystycznymi miastami, z drugiej zaś – ojczyzna tradycji, rytuałów i niezwykłego szacunku do natury. Zafascynowała nas swoją harmonią między nowoczesnością a tradycją. Nawet przechadzając się ulicami stolicy Tokio, można w jednej chwili znaleźć się w rozrywkowej dzielnicy Akihabara, żeby kilka chwil później trafić do świątyni buddyjskiej w niedalekiej Asakusie. Ta różnorodność widoczna jest w każdym zakątku kraju, w Kioto, Nagoyi, Fukuoka czy Sapporo. I za to właśnie uwielbiamy Japonię! Tu nigdy nie ma nudy!
Japonia oferuje wyjątkową ilość atrakcji dla każdego! Odnajdą się tutaj miłosnicy wyjątkowej kuchni, architektury, duchowości, rozrywki, a także kolei, która funkcjonuje tutaj perfekcyjnie i jest najlepszym sposobem na zwiedzanie kraju.
Dlaczego Japonia z Szamane?
Szamane to coś więcej niż biuro podróży – to Twój przewodnik po Japonii z pasją, doświadczeniem i lokalnym know-how. Nasze wyjazdy nie ograniczają się do utartych szlaków – pokazujemy Ci miejsca, do których nie docierają typowe grupy turystyczne. Oprowadzimy Cię po nowoczesnym Tokio, a także po historycznym Kioto. Zobaczysz królestwo japońskiego streetfoodu – Osakę i najpiękniejszy japoński zamek – Himeji. Zawitasz na legendarne wzgórze Koya, aby przenocować w klasztorze i poznać codzienne życie mnichów, próbując ich sławnej kuchni Shojin Ryori. Wycieczka z Szamane to połączenie autentycznych doświadczeń, najlepszej kuchni, komfortowych hoteli i głębokiego zrozumienia kraju. To podróż w rytmie slow, gdzie szczególny nacisk kładziemy na zjawiskową kuchnię Japonii.
Wybierając się w podróż do Japonii, warto postawić na doświadczenie i profesjonalizm biura podróży. Współpracujemy z grupą pasjonatów Japonii, którzy nie tylko znają kraj Kwitnącej Wiśni od podszewki, ale przede wszystkim kochają dzielić się swoją wiedzą, doświadczeniem i najlepszymi miejscami z japońską kuchnią! Dzięki temu każdy wyjazd do Japonii z Szamane to coś więcej niż typowa wycieczka, gdzie musisz odhaczyć wszystkie świątynie — to prawdziwa przygoda, która pozwala odkryć Japonię w sposób autentyczny i wyjątkowy.

Japonia – Informacje ogólne
Japonia leży na wschodnim krańcu Azji, rozciągając się wzdłuż wybrzeża Pacyfiku na długości prawie 3 000 km. Kraj składa się z czterech głównych wysp (Honsiu, Hokkaido, Kiusiu, Sikoku) oraz 6,8 tysięcy mniejszych wysepek z czego ok. 500 jest zamieszkanych. Całkowita powierzchnia wynosi blisko 378 tys. km² (Polska – 312 tys. km²). Japonia zamieszkiwana jest przez ponad 125 milionów ludzi, co czyni ją jednym z najgęściej zaludnionych krajów świata. Pomimo ograniczonej powierzchni użytkowej (zdominowanej przez góry i lasy), Japonia należy do najbardziej rozwiniętych gospodarczo krajów świata, przewodząc w dziedzinie robotyki, elektroniki i transportu.
Najwyższy szczyt Japonii i jednocześnie najbardziej rozpoznawalny symbol kraju to wulkan Fuji, który sięga 3776 m.n.p.m. Japonia graniczy na północy z Rosją, a jej południowe krańce znajdują się blisko Chin i Korei Południowej, co miało znaczący wpływ na historię i kulturę kraju. Administracyjnie Japonia jest podzielona na 47 prefektur, a jej stolica – Tokio – to jedno z największych i najbardziej rozwiniętych miast świata, będące centrum politycznym, ekonomicznym i kulturalnym.
Język japoński jest oficjalnym językiem kraju i charakteryzuje się trzema systemami pisma: kanji (znaki pochodzenia chińskiego) oraz dwoma sylabariuszami fonetycznymi – hiraganą i katakaną. Japończycy, czyli mieszkańcy Japonii, są znani z silnej tożsamości narodowej, dbałości o tradycję i jednocześnie otwartości na nowoczesne i nieszablonowe rozwiązania.
Japonia leży w strefie o dużej aktywności sejsmicznej w tzw. pierścieniu ognia, co oznacza, że na terenie kraju często występują trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów, takich jak Sakurajima. Dlatego też kraj jest jednym z najlepiej przygotowanych na takie zdarzenia, z nowoczesnymi systemami ostrzegawczymi i solidną infrastrukturą.

Historia Japonii
Historia Japonii to barwna opowieść o dynastiach, wojnach, izolacji i gwałtownej przemianie. Początki państwa sięgają legendy o cesarzu Jimmu (ok. 660 p.n.e), który zapoczątkował najdłużej panującą monarchię na świecie. W średniowieczu władzę przejęli szoguni, tworząc militarną strukturę z samurajami jako elitą wojenną na czele. Okresy Heian, Kamakura czy Tokugawa (z Ieyasu na czele) kształtowały japońską kulturę i hierarchię społeczną. W XIX wieku Japonia została zmuszona do otwarcia granic pod wpływem nacisków Zachodu, zwłaszcza Stanów Zjednoczonych. W 1853 roku komandor Matthew Perry nawiązał ponowny dialog z Japonią, po ponad 200 latach izolacji. Po wybuchu II wojny światowej i ataku na Pearl Harbor, Japonia znalazła się w konflikcie z USA, który zakończył się zrzuceniem bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki w 1945 roku. Po wojnie Japonia przeszła szybki proces odbudowy i modernizacji, stając się jedną z najbardziej rozwiniętych gospodarek świata.
Wyspy Japonii
Na państwo japońskie składa się około 6 800 wysp, z których cztery główne – Honsiu, Hokkaido, Sikoku i Kiusiu – stanowią ponad 97% powierzchni całego kraju. Te wyspy kształtują nie tylko geograficzny krajobraz Japonii, ale także jej kulturę, historię i styl życia.
Honsiu – serce Japonii
Honsiu to największa wyspa Japonii i zarazem najważniejsza pod względem gospodarczym i kulturalnym. Znajduje się na niej stolica kraju – Tokio, a także dawna cesarska stolica Kioto oraz takie miasta jak Osaka i Nagoya. To właśnie na wyspie Honsiu znajdują się główne centra przemysłowe i kulturalne Japonii. Honsiu to także miejsce, gdzie znajduje się najwyższy szczyt kraju – wulkan Fuji, który jest symbolem Japonii i jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów orientacyjnych na mapie kraju.

Hokkaido – kraina śniegu i przyrody
Hokkaido, położone na północ od Honsiu, to druga co do wielkości wyspa Japonii. Jest znana z surowego klimatu i obfitych opadów śniegu zimą, co czyni ją idealnym miejscem dla miłośników sportów zimowych. To także region o wyjątkowo pięknej przyrodzie – rozległe lasy, góry i gorące źródła onsen przyciągają turystów z całego świata. Hokkaido jest mniej zaludnione niż inne części Japonii, dzięki czemu można tu doświadczyć bardziej dzikich i naturalnych krajobrazów.
Sikoku – najmniejsza z głównych wysp
Sikoku to najmniejsza z czterech głównych wysp Japonii, położona na południe od Honsiu. Znana jest przede wszystkim z pielgrzymki 88 świątyń buddyjskich, które rozsiane są po całej wyspie. Sikoku to również obszar o bogatej historii i tradycji, z malowniczymi krajobrazami, wąwozami i górskimi szlakami. Wyspa ta ma spokojniejszy i bardziej tradycyjny charakter niż gwarne metropolie Honsiu. Sikoku jest popularnym kierunkiem dla turystów rowerowych, ponieważ na wyspie znajdziemy ponad 1000km ścieżek rowerowych.
Kiusiu – południowy klimat i kultura
Kiusiu to wyspa położona na południu Japonii, charakteryzująca się łagodniejszym klimatem i licznymi wulkanami, w tym aktywnym Sakurajimą. Kiusiu to ważny ośrodek przemysłowy i rolniczy, ale także miejsce bogate w gorące źródła oraz zabytki historyczne, takie jak dawne miasta Nagasaki i Fukuoka. Region ten odgrywał kluczową rolę w historii Japonii, zwłaszcza w okresie kontaktów handlowych i kulturalnych z Chinami i Koreą.

Inne wyspy
Poza czterema głównymi wyspami, Japonia posiada wiele mniejszych wysp o zróżnicowanym charakterze. Do nich należą na przykład wyspy Okinawa na południu, które słyną z tropikalnego klimatu i odrębnej kultury Ryukyu.
Kuchnia Japońska | Sushi, Ramen, Udon, Tempura i wiele innych..
Kuchnia japońska to sztuka prostoty, równowagi i przede wszystkim sezonowości. Ikoniczne sushi to tylko wierzchołek góry lodowej. Tradycyjne składniki jak miso, ryż, świeże ryby, tofu i wodorosty tworzą dania lekkie i zdrowe. W regionach takich jak Osaka królują przyrządzane na ulicy takoyaki i okonomiyaki, a w Nagoi warto spróbować hitsumabushi – grillowanego węgorza. Japonia jest kulinarnym rajem, gdzie każdy kolejny region zaskakuje smakiem. Sezonowo, szczególnie podczas hanami, podaje się kolorowe słodycze z ryżu i pasty z fasoli – np. nar dango. Japonia posiada również drugą największą liczbę restauracji z gwiazdkami Michelin na świecie, zaraz za Francją.
Kuchnia japońska to jeden z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych kulinarnych stylów na świecie. Znana jest przede wszystkim z wysokiej jakości składników, dbałości o estetykę podania oraz zrównoważonego łączenia smaków. Jednym z najsłynniejszych dań jest sushi – surowa ryba lub owoce morza podawane na specjalnie przygotowanym ryżu z dodatkiem wasabi i sosu sojowego. Sushi zdobyło światową popularność i stało się symbolem kuchni Japonii, jednak w samej Japonii istnieje wiele odmian tej potrawy – od nigiri przez maki po sashimi. Inne popularne potrawy to tempura, czyli smażone w lekkim cieście warzywa i owoce morza, oraz ramen – aromatyczna zupa z makaronem, która ma wiele regionalnych wariantów.
Warto zwrócić uwagę, że japońska kuchnia to nie tylko smak, ale również kultura i rytuał. Spożywanie posiłków jest ściśle powiązane z etykietą – od sposobu trzymania pałeczek po zwyczaj mówienia „itadakimasu” przed jedzeniem i „gochisousama” po posiłku. Tę dbałość o detale widać również w wyglądzie przygotowywanych potraw, które są istnymi dziełami sztuki. Warto zatrzymać się dłużej przy kuchni Kaiseki, japońskiej haute cuisine.
Kuchnia japońska to jedna z naszych ulubionych! Sprawdź artykuł o kuchni japońskiej na naszym blogu po więcej smakowitych informacji!

Religia w Japonii
Religia w Japonii to swoisty synkretyzm – większość Japończyków nie deklaruje jednej religii, ale korzysta z elementów różnych tradycji. Przykładowo, wiele rodzin celebruje śluby w stylu shintō, ale pogrzeby organizuje według tradycji buddyjskiej. Shinto jest religią rdzenną opartą na kulcie natury i kami (duchów). Natomiast buddyzm, przybyły z Chin i Korei, zyskał wielką popularność poczynając od VII wieku. Świątynie buddyjskie można znaleźć w całej Japonii – od monumentalnej Tōdai-ji w Nara, po klasztory schowane w mistycznych górach Koya. W XVI wieku do Japonii dotarli misjonarze europejscy, którzy wprowadzili chrześcijaństwo. Początkowo religia ta zdobyła spore grono wyznawców, ale w okresie siogunatu Tokugawa chrześcijaństwo zostało zakazane i prześladowane. Dopiero w XIX wieku, po otwarciu Japonii na świat, mogło być znów praktykowane, choć dziś stanowi religię mniejszościową.
Kiedy jechać do Japonii?
Wybór najlepszego czasu na podróż do Japonii zależy od indywidualnych preferencji i oczekiwań, a także od tego, które regiony kraju chcesz odwiedzić. Japonia jest krajem o zróżnicowanym klimacie – na północy, na wyspie Hokkaido, panują chłodne warunki z obfitymi opadami śniegu zimą, podczas gdy na południowych wyspach Kiusiu i Sikoku klimat jest łagodniejszy i bardziej subtropikalny.
Wiosna – kwitnące wiśnie i hanami
Wiosna, zwłaszcza marzec i kwiecień, to najpopularniejszy czas na wyprawę do Japonii. To właśnie wtedy odbywa się hanami – tradycyjne podziwianie kwitnących wiśni, które są symbolem Japonii i przemijającej urody życia. Parki w Tokio, Kioto, Osace i innych miastach pokrywają się różowymi płatkami, a Japończycy i turyści organizują pikniki, świętując ten piękny czas.
Lato – festiwale i deszcze
Lato w Japonii to przede wszystkim czerwiec, kiedy trwa tsuyu – sezon obfitych deszczów, szczególnie uciążliwy w rejonie Morza Japońskiego i na południu kraju. Lipiec i sierpień przynoszą wysokie temperatury i dużą wilgotność. Mimo to lato to także czas wielu barwnych matsuri – tradycyjnych festiwali z pokazami fajerwerków, tańcami i ulicznym jedzeniem.
Jesień – kolory i spokojniejsze tempo
Jesień, czyli wrzesień, październik i listopad, to kolejna doskonała pora na podróż do Japonii. Temperatura jest wtedy umiarkowana, a krajobrazy zmieniają się dzięki czerwonym i pomarańczowym liściom klonów (momiji). To czas lokalnych świąt, a także sezonu na sezonowe przysmaki, takie jak grzyby czy kasztany.
Zima – śnieg i onseny
Zima w Japonii, zwłaszcza na wyspie Hokkaido i północnym Honsiu, to czas obfitych opadów śniegu, co czyni ten region rajem dla miłośników narciarstwa. Temperatury mogą spaść poniżej zera, a krajobrazy pokrywają się białym puchem. Warto skorzystać z tradycyjnych onsenów – gorących źródeł, które rozgrzewają i odprężają po dniu na stoku.
Zastanawiasz się w jakim miesiącu jechać do Japonii? Przeczytaj nasz artykuł na ten temat!

Co zobaczyć w Japonii?
Najczęściej odwiedzanym miastem jest Tokio – stolica i serce całej Japonii. To tutaj znajdziemy dzielnice takie jak Shibuya czy Akihabara, słynące z życia nocnego, technologii i popkultury. Jednocześnie w Tokio nie brakuje miejsc pełnych spokoju – jak park Ueno, świątynia Sensō-ji w Asakusa czy Meiji Jingu.
Dawna stolica cesarska Kioto to obowiązkowy punkt każdej podróży. Zachowały się tutaj tysiące świątyń, w tym słynny Złoty Pawilon (Kinkaku-ji), Srebrny Pawilon (Ginkaku-ji) oraz bambusowy las w Arashiyamie. W pobliżu znajduje się Nara z Wielkim Buddą w świątyni Tōdai-ji i z setkami swobodnie spacerujących jelonków w parku Nara-koen.
Osaka to z kolei miasto znane z doskonałego street foodu (np. okonomiyaki i takoyaki), zamku Osaka-jō oraz nowoczesnych dzielnic rozrywki, takich jak Dotonbori. W pobliżu Osaki leży Himeji – z najlepiej zachowanym zamkiem w Japonii, wpisanym na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Aby zaczerpnąć świeżego górskiego powietrza i odrobinę się wyciszyć warto odwiedzić Koya-San, które słynie z buddyjskich klasztorów. Możliwe jest zostane na noc w klasztorze i chłonięcie mistycznej atmosfery.
Natomiast jeśli jesteś fanem wulkanów i spokojniejszego rytmu życia, warto wybrać się na Kiusiu, która jest wyspą rzadziej odwiedzaną przez turystów.
Planujesz wycieczkę do Japonii? Sprawdź nasz artykuł, aby poznać więcej miejsc wartych odwiedzenia!
Ciekawostki o Japonii
Japonia jest krajem pełnym zaskakujących kontrastów i unikalnych cech, które wyróżniają ją na tle innych państw. Oto kilka ciekawostek, które mogą zaskoczyć nawet najbardziej doświadczonych podróżników:
- Trzy systemy pisma – Japończycy posługują się trzema systemami pisma: kanji (znaki chińskie), hiraganą i katakaną. Dzieci uczą się ich stopniowo w szkole, a osoby z Zachodu często potrzebują lat, by opanować podstawy.
- Ruch lewostronny – w Japonii obowiązuje ruch lewostronny, zarówno na drogach, jak i na schodach ruchomych czy chodnikach w zatłoczonych miastach. To spadek po okresie modernizacji inspirowanym Wielką Brytanią.
- Automaty na każdej ulicy – Japonia ma jedną z największych liczb automatów handlowych na świecie. Można w nich kupić np. napoje, przekąski, parasole, a nawet gorące posiłki czy leki.
- Tradycje samurajskie – choć szogunaty, jak ten ustanowiony przez Tokugawę Ieyasu, to już przeszłość, duch samuraja nadal obecny jest w kulturze, sztuce walki i ceremonii herbacianej.
- Sejsmiczna codzienność – Japonia leży na styku czterech płyt tektonicznych, przez co trzęsienia ziemi są powszechne. Mimo to kraj jest doskonale przygotowany – systemy ostrzegania, szkolenia i konstrukcje budynków należą do najbezpieczniejszych na świecie.
- Kultura pracy – etos pracy w Japonii jest bardzo silny. Do dziś istnieje zjawisko „karōshi” – śmierci z przepracowania. Choć obecnie Japonia próbuje równoważyć życie zawodowe i prywatne, tempo życia w Tokio czy Osace wciąż potrafi zaskoczyć.
- Wiek dorosłości – formalnie osiąga się go w wieku 20 lat. Tego dnia (w styczniu) młodzi Japończycy ubierają tradycyjne stroje i uczestniczą w oficjalnych ceremoniach.
- Pociągi Shinkansen – Osiągają prędkość do 320 km/h i pozwalają przejechać dystans 500km (Tokio – Osaka) w 2,5 godziny!
- Japońskie toalety – niespotykane nigdzie indziej na świecie. Mnóstwo użytecznych funkcji, które przetestujesz na własnej…skórze 🙂
Co warto kupić w Japonii?
Podczas pobytu w Japonii warto zwrócić uwagę na unikalne produkty, które trudno znaleźć gdzie indziej. Przede wszystkim tradycyjne japońskie rzemiosło, takie jak wyroby z ceramiki, ręcznie robione wachlarze, kimona oraz wysokiej jakości noże kuchenne. Wiele z tych produktów można nabyć na lokalnych targach lub w sklepach z pamiątkami. Po wszelkie pamiątki związane z gotowaniem, zapraszamy na ulicę Kappabashi w Tokio!
Fani technologii nie powinni ominąć elektroniki – Japonia to kraj rozwinięty technologicznie, gdzie można kupić nowinki i gadżety, które jeszcze nie dotarły na rynek europejski. Ciekawym zakupem mogą być też kosmetyki oparte na tradycyjnych składnikach, takich jak zielona herbata czy ryż.
Chcesz wiedzieć co warto kupić w Japonii? Napisaliśmy o tym ciekawy artykuł.

Japonia – informacje praktyczne
Planując wakacje w Japonii, warto przygotować się pod kątem kilku istotnych kwestii praktycznych.
Wizy i zasady wjazdu do Japonii
Obywatele Polski mogą przyjechać do Japonii bez wizy na okres do 90 dni w celach turystycznych. Wystarczy mieć ważny paszport przez cały okres pobytu. Nie ma konieczności wcześniejszej rejestracji, lecz jeśli chesz przyśpieszyć proces wjazdu do kraju to możesz to zrobić pod tym linkiem.
Bezpieczeństwo w Japonii
Japonia to jeden z najbezpieczniejszych krajów na świecie. Przestępczość jest bardzo niska, a poziom porządku publicznego – wysoki. Trzeba jednak pamiętać, że kraj ten leży w strefie aktywnej sejsmicznie – mogą występować trzęsienia ziemi i tajfuny.
Zdrowie i szczepienia
Nie są wymagane żadne obowiązkowe szczepienia przed wjazdem do Japonii. Zaleca się jednak szczepienia rutynowe, takie jak przeciw WZW A i B, tężcowi, błonicy oraz durowi brzusznemu – szczególnie przy dłuższych pobytach lub podróżach po bardziej wiejskich terenach. Japonia posiada bardzo wysoki standard opieki zdrowotnej, lecz wizyta lekarska lub hospitalizacja bez ubezpieczenia może wiązać się z wysokimi kosztami.
Ubezpieczenie
Zalecane jest wykupienie kompleksowego ubezpieczenia turystycznego obejmującego koszty leczenia, hospitalizacji oraz ewentualnego transportu do kraju. Koszty opieki medycznej w Japonii mogą być bardzo wysokie bez odpowiedniego ubezpieczenia.
Wwóz alkoholu i papierosów
Do Japonii można wwieźć do 3 butelek alkoholu (do 760 ml każda) oraz do 400 papierosów (lub odpowiednią ilość cygar, tytoniu itp.). W przypadku przekroczenia limitów grozi konfiskata towaru lub dodatkowe opłaty celne.
Podróżowanie po kraju
System transportu publicznego w Japonii jest nowoczesny, punktualny i bardzo dobrze zorganizowany. Japan Rail Pass to doskonała opcja dla turystów planujących podróże koleją. Ruch jest lewostronny, a metro, autobusy i pociągi kursują bardzo często.
Obyczaje | Czego nie robić?
Japończycy są bardzo przywiązani do zasad grzeczności i etykiety. Należy zdejmować buty przed wejściem do domu lub tradycyjnych obiektów, nie mówić głośno w miejscach publicznych (zwłaszcza w środkach transportu), nie dawać napiwków i zachować szacunek wobec starszych i rytuałów religijnych. Jedzenie na ulicy jest również niemile widziane.
Płatności w Japonii | Karta czy gotówka?
Gotówka (yen) nadal dominuje w wielu miejscach, zwłaszcza poza dużymi miastami. Karty płatnicze są akceptowane głównie w hotelach, sieciach handlowych i restauracjach. Bankomaty przyjmujące zagraniczne karty znajdują się np. w sklepach 7-Eleven i Family Mart. Upewnij się, że masz wystarczająco dużo gotówki przy sobie, aby pokryć wydatki kolejnych kilku dni naprzód.
Czy w Japonii można pić wodę z kranu?
Woda z kranu w Japonii jest całkowicie bezpieczna do picia. Kraj ten posiada bardzo rygorystyczne normy dotyczące jakości wody, a wodociągi są nowoczesne i regularnie kontrolowane. W wielu miejscach (np. na dworcach, w hotelach, na lotniskach) można bez obaw napełnić butelkę wodą z kranu.